شناسایی گروه گونه‌های اکولوژیک و عوامل محیطی مؤثر بر آنها

شناخت گروه گونه‏های اکولوژیک گیاهی و مطالعة روابط بین پوشش گیاهی با عوامل محیطی با هدف اعمال مدیریت منطبق با شرایط اکولوژیک در منطقه سرخ‌‏ده سمنان صورت گرفت. پس از شناسایی فلور منطقه، نمونه‏برداری از پوشش گیاهی در 230 پلات و به روش طبقه‏بندی تصادفی مساوی و نمونه‏برداری از خاک در عمق 0- 15 سانتی متری انجام شد. با روی‌هم‏گذاری نقشه نقاط نمونه‏برداری با نقشه‌های شیب، جهت و ارتفاع و نقشه‏های عوامل اقلیمی، اطلاعات مورد نیاز توپوگرافیکی و اقلیمی استخراج شد. پوشش گیاهی با استفاده از تجزیه‌وتحلیل خوشه‏ای در نرم‌افزار PC-ORD طبقه‏بندی و 15 زیراجتماع گیاهی تشخیص داده شد. برخی از خصوصیات خاک (هدایت الکتریکی، اسیدیته، آهک، کربن آلی، فسفر، پتاسیم، ازت، درصد ماسه، درصد سیلت و درصد رس)، عوامل اقلیمی (متوسط بارندگی سالانه، متوسط دمای سالانه و متوسط رطوبت نسبی سالانه) و توپوگرافی (شیب، جهت و ارتفاع) به عنوان عوامل محیطی مورد بررسی قرار گرفتند. اثر عوامل محیطی بر طبقات مختلف پوشش گیاهی با استفاده از تجزیه‌وتحلیل واریانس یکطرفه با تکرار نامساوی تعیین شد. مقایسه میانگین عوامل محیطی که بر 15 طبقه پوشش گیاهی تأثیر‏گذار شدند، به روش دانکن در نرم افزار spss نسخه 16 انجام گرفت. نتایج نشان داد که تمامی عوامل محیطی مورد مطالعه شامل عوامل خاکی، عوامل اقلیمی و عوامل توپوگرافی به استثنای درصد رطوبت اشباع خاک اثر معنی‏دار بر طبقات گیاهی داشتند (05/0 >) و به طور کلی عوامل محیطی مورد مطالعه نقش عمده‏ای در تعیین گروه گونه‏های اکولوژیک منطقه داشتند.